به گزارش پایگاه خبری یزدرسا، واقعه حزن‌انگیز عاشورا و قیام تاریخی امام حسین(ع) از جمله وقایعی است که بعد از گذشت بیش از هزار سال، همچنان میلیون‌ها مسلمان پاسخ « هل من ناصر ینصرنی» امامشان را با «لبیک یا حسین(ع)» می‌دهند.

قیامی که با شبهات زیادی برای برخی از جوانان همراه است که از جمله این شبهات مطرح کردن جنگ خانوادگی و برچسب دعوا بر سر مسند به این قیام بود.

برچسب‌هایی که در سال گذشته و پس از برخی از اتفاقات در کشور به صورت مغرضانه و بدون سابقه و مستندات تاریخی و تنها برای دشمنی با امام عزیز توسط برخی از آشوبگران دست‌نشانده مطرح شد.

حماسه حسینی و واقعه عاشورا آنقدر ابعاد مختلف دارد که با بررسی هر کدام از این ابعاد می‌توان به بزرگی این قیام دست یافت؛ قیامی که بزرگی آن به تنهایی تکذیب‌کننده تمام برچسب‌های مغرضانه از سوی دشمنان است.

شاید در این میان افراد سودجو با بزرگی و دلایل مانایی این حماسه بزرگ آشنا نیستند که با بیان یک‌سری تفکرات برگرفته از عدم آگاهی و نشات گرفته از عدم مطالعه‌شان، تلاش دارند تا حماسه‌ای که هزار سال قبل رقم خورد را با چند جمله مضحک زیر سوال ببرند.

*مانایی حماسه عاشورا با گذشت هزار سال اتفاقی است؟

مانایی حماسه عاشورا به عوامل مختلفی وابسته است و آنگونه که محمد فاضل محمد، پژوهشگر مطالعات اسلامی عراق در مصاحبه خود در سال ۱۳۹۹ بیان کرده است هیچ جنبشی به اندازه نهضت امام حسین(ع) نفوذ و گیرایی نداشته است، حتی از نظر مانایی هم جنبش‌های زیادی بوده‌اند که تأثیر و نفوذ خود را با گذشت دوران‌ از دست داده‌اند، اما حماسه حسینی به دلیل قدرت اهداف راهبردی آن، که با اسلام رابطه محکمی داشت، جاودان مانده است.

وی در ادامه با اشاره به راز مانایی حماسه عاشورا تصریح کرده بود: در آغاز باید دلایل قیام امام حسین(ع) و حرکت امام از مدینه به مکه و از آنجا به سمت کوفه را شناخت؛ نخست آنکه امام برای اصلاح امت جد خود، حضرت محمد(ص) و اقامه امر به معروف و نهی از منکر قیام کرد؛ دوم اینکه امام حسین(ع) در مسیر حرکت پدرش، علی بن ابیطالب گام برداشت تا راه ناتمام ایشان را به سرانجام برساند؛ سوم امام نمی‌خواست با ریخته شدن خون‌ها در سرزمین بیت‌الله الحرام و مکه مکرمه به آنجا هتک حرمتی شود و در آخر اینکه ابا عبدالله الحسین(ع) در جواب نامه‌های اهل کوفه به سمت آنجا رهسپار شد.

وی ادامه داده بود: بر کسی پوشیده نیست که هر آنچه پیامبر اکرم(ص) در طول زندگی مبارک خود از تبلیغ اسلام و دعوت به پایبندی به آموزه‌های اسلامی و پیروی از قرآن و عترت انجام داد، به دلیل سیاست بنی‌امیه و حکومت‌های سقیفه بنی‌ساعده از مسیر خود منحرف شد. از همین رو بر حجت پروردگار روی زمین لازم شد که با آنچه معاویه و یزید برای از بین بردن جلوه‌های دین و میراث پیامبر(ص) انجام دادند مقابله کند.

مدیر مرکز پژوهش و مطالعات اسلامی آستان مقدس حسینی با بیان اینکه خروج امام حسین(ع) از مدینه و قیام ایشان بر مبنای امر الهی و تأکید نبوی و به منظور اصلاح مسیر حرکت امتی بود که در دوران یزید به بالاترین حد انحراف رسیده بود، به گونه‌ای که مردم گمان می‌کردند یزید حاکم شرعی است، اظهار کرده بود: هر گونه اصلاحی نیاز به ایثار و ازخودگذشتگی دارد و امام حسین(ع) نماد جانفشانی برای اصلاح دین است و همان طور که می‌دانیم اصلاح دین از شهادت امام حسین(ع) حاصل شد یعنی اگر شهادت حسین نبود، از اسلام هیچ رسمی و از دین هیچ نامی باقی نمی‌ماند.

*پاسخ به یک شبهه براندازان؛ آیا قیام امام حسین(ع) یک دعوای خانوادگی بود؟

وی پیام قیام امام حسین(ع) را امر به معروف و نهی از منکر و حرکت در راه امیر المومنین(ع) توصیف کرد و گفته بود: علاوه بر این نهضت حسینی پیام ایستادگی در برابر ظلم و ظالم و یاری مظلوم را به همراه داشت، از همین رو امام(ع) به نامه‌های اهل کوفه، که تعداد آنها در برخی روایت‌های تاریخی ۱۸ هزار نامه اعلام شده است، پاسخ داد تا به یاری مظلوم بشتابد، زیرا اهل کوفه به امام نامه داده بودند که زیر یوغ بنی‌امیه به ستوه آمده‌اند و نیاز به کسی دارند که آنها را نجات دهد.

این پژوهشگر اسلامی درباره تأثیر زنده نگه داشتن قیام امام حسین(ع) در تقریب میان مذاهب اسلامی و رفع اختلافات مذهبی بیان کرده بود: عاشورا یک جنبش اصلاحی و نه کودتایی است و از ریشه‌دارترین و تأثیرگذارترین راه حل‌ها برای ایجاد تحول و تغییر به شمار می‌رود. عاشورا مثل هسته‌ای است که بشکافد و انرژی هزاران هزار برابر بیشتر از حجم خود را متصاعد کند، لذا انرژی که از احیای مجالس حسینی متصاعد می‌شود، زمان‌ها و مکان‌ها را درمی‌نوردد، درست است که عاشورا نهضتی برای دفاع از ارزش‌ها و اصول دین بود؛ اما امام حسین(ع) در سخنرانی ظهر عاشورای خود فرمود که آنچه در این راه داده است، برخاسته از فطرت انسانی است که دعوت به رد هر گونه استبداد سیاسی می‌کند و او دشمنان خود را خطاب قرار داد و گفت: «اگر دین ندارید و از روز قیامت نمی‌ترسید لااقل آزاده باشید»، اینجاست که عاشورا روی ملل مختلف با گرایش‌های فکری متفاوت آنها تأثیرگذار بوده است، چنانچه گاندی گفته بود: «من زندگی امام حسین(ع) را با دقت مطالعه کردم. شهید اسلام بزرگ است و با دقت در صفحات تاریخ کربلا مطالعه کردم برایم روشن شد که اگر هندی‌ها بخواهند به پیروزی برسند باید از سیره حسین الگو بپذیرند».

فاضل محمد با بیان اینکه عاشورا و قیام امام حسین(ع) فقط نقطه وحدت میان همه مسلمانان نیست، بلکه همه امت‌ها و ملت‌ها با زنده نگاه داشتن نام حسین به وحدت می‌رسند، تصریح کرده بود: وقتی که گاندی یک شخصیت هندو در عقیده و تفکر از امام حسین(ع) الگو می‌گیرد؛ بی‌شک دلیلش این است که جنبش امام حسین(ع) و قیام او دارای یک گفتمان فکری عمومی است که برای همه بشریت قابل درک است؛ جنبش‌های زیادی در طول تاریخ وجود داشته که ملت‌ها هم به آن افتخار کرده‌اند؛ اما هیچ جنبشی به اندازه نهضت امام حسین(ع) نفوذ و گیرایی نداشته است حتی از نظر مانایی هم جنبش‌های زیادی بوده‌اند که تأثیر و نفوذ خود را با گذشت دوران‌ها از دست داده‌اند و در نهایت هم در تاریخ محو شده‌اند؛ اما نهضت امام حسین(ع) به دلیل قدرت اهداف راهبردی آن که با اسلام رابطه محکمی داشت، مانایی داشته است و البته خداوند همان گونه که قرآن کریم را برای بندگان خود مصون نگاه داشت، قیام امام حسین(ع) را هم که یکی از ابزارهای حفظ دین بود زنده نگاه داشت و بر ماست که برای حفظ دین، یاد این واقعه را زنده نگه داریم و به نسل‌های آتی هم خواسته سیدالشهداء از قیام مبارک و نهضت شریف عاشورا را یادآور شویم.

*عقیده چارلز دیکنز در پاسخ به شبهه «اهداف دنیوی علت قیام عاشورا است» چه بود؟

مدیر مرکز پژوهش و مطالعات اسلامی آستان مقدس حسینی با اشاره به سخن چارلز دیکنز، نویسنده انگلیسی، که گفته «اگر امام حسین(ع) برای اهداف دنیوی مبارزه کرده بود، زنان، شیرخوارگان و کودکان را با خود نمی‌برد پس عقل حکم می‌کند که او فقط برای اسلام از همه چیزش گذشته است»، توضیح داده بود: در اغلب جنبش‌ها و انتفاضه‌ها این موفقیتِ یک جنبش است که به رهبر آن شهرت می‌دهد، اما امام حسین(ع) شخصیتی عظیم و اصیل بود و همین شخصیت او به این قیام ارزش داد و هیچ شخصیت دیگری نمی‌توانست چنین ابهتی به هیچ جنبشی بدهد، شهادت ایشان هم که زیبایی حماسه زیبای کربلا را دوچندان کرد، دلیل بقا و مانایی قیام اوست، با وجود اینکه در این نبرد از حیث نظامی، پیروز نشده بود.

وی ادامه داده بود: جایگاه و عظمت امام حسین(ع) و اخلاص او برای رسیدن به هدف و برنامه‌ریزی محکم او پیروزی عقیدتی را برای لشکرش محقق کرد تا بعدها افرادی از این تفکر او اقتباس گرفته و پیروزی نظامی را بر دشمنان محقق کنند، بنابراین در واقع وقتی ما یاد عاشورا را زنده نگاه می‌داریم در درون خود مجموعه‌ای از ارزش‌ها و مفاهیمی را احیا می‌کنیم که این شهدا زنده نگه داشتند و چنین حماسه‌ای در تاریخ بشریت به ندرت تکرار می‌شود.

فاضل محمد عاشورا را مفهوم درست حیات شرافتمندانه بر پایه آزادی و رد استبداد و تسلیم نشدن در برابر استبدادگران توصیف و بیان کرده بود: حماسه حسینی نشان داد زنده ماندن آن قدر مهم نیست که آزاده زندگی کردن مهم است، حتی اگر ارزش دستیابی به این آزادی گذشتن از خود باشد. از همین روست که امام حسین(ع) فرمود: «من در مرگ جز خوشبختی نمی‌بینم».

وقتی گاندی و چارلز دیکنز، دو فرد مشهور و دو فرد صاحب تفکر و نگرش متفاوت با مسلمانان، پیش از برچسب زدن‌های به دور از آگاهی به قیام عاشورا به مطالعه راجب این حماسه تاریخی می‌پردازند و ابعاد آن را به دین و افکار خود گسترش می‌دهند، آیا بیانگر این نیست که راه امام حسین(ع) تنها برای دین و قشر خاصی نیست بلکه برای کسانی است که تفکر می‌کنند؟

آیا بیانگر آن نیست که ابعاد حماسه عاشورا خود به تنهایی پاسخ‌دهنده به تمام بیانات مغرضانه برخی از افراد ساده‌لوح است که در مسیر دشمن در حال گام برداشتن هستند؟

شاید پس از مطالعه برخی از تفکرات صاحبان نظر در اقصی نقاط جهان، که با تفکر و مطالعه بیان شده است، به راحتی می‌توان دریافت که «تفکر، نجات‌بخش تمامی انسان‌ها است».

انتهای پیام/م