یزد رساغ

می کنم آغاز به نام کردگار خالق ارضالنهار                        او که دارد در همه عالم حضور ناظر اعمال ماست

دریای نور می­کنم شکرش که داد                                           توفیق به من از هراتی و هرات گویم سخن

سر به خاکت می نهم شهر هرات                                             جان برایت می دهم شهر هرات

زادگاهم هاشم آباد تو است                                                         خاطراتم زنده در یاد تو است

رشد نمودم اندر این روستای تو                                              هستم اینک فکر آن فردای تو

قلب استانی هرات ، از بهر یزد                                                 داده ای رونق تو بر این شهر یزد

خرم و سرسبز بود خاکت هرات                                             آفرین بر مردم پاکت هرات

باگذشتند و صبور و باوفا                                                           قلبشان دریایی از مهر خدا

اهل کار ندمی کشند زحمت زیاد                                                 مهربانندخنده رو هستند و شاد

حاصل خاکت هراتم بی­شمار                                                               اندر استانی طلای صدعیار

می رسد آوای این رودت بگوش                                                  نهر آبت دائماً در جنب و جوش

شرشر آبش به مثل ساز و تار                                                           در سحرگاهان به هنگام

از درونت می کند هر دم عبور                                                       باشد این نهر مسیحت مثل حور

می خرامد می رود او سوی دشت                                                   بهر تفریح باید از شهرت گذشت

رفت به سرچشمه در آن دامان کوه                                                     دید طلوع و این غروب، باشکوه

در پگاهش نور گرم آفتاب می­زند                                                         بوسه بر این رخسار آب

آفتابدر آب نمایان می­شود                                                                     شامگاهان ماه تابان  می­شود

باغ و بستانت بود غرق گیاه  کوه و دشتت                                                  داده وحش تو پناه

می چرند بی دردوسر   وحش و طیور                                                         در پناه این همه مرد غیور

هوبره این در کمیاب جهان                                                               ساخته  در دامان خاکت آشیان

در قره تپه بود مأوای او                                                                  در خطر باشد بسی فردای او

در حمایت می برد اکنون به سر                                                        ای که مسئولی به شهرم کن نظر

خارجی از بهر او جان می دهد                                                     در خریدش جان فراوان می دهد

چون بداند بهتر از هر عنصر است                                                 ارزشش بالاتر از سیم و زر است

همچو الماسی زدنیا بی نظیر                                                             چون طلا یی در دل خاک کویر

بهترین سرمایه است اندر هرات                                                         گر دهیم این دور زیبا را نجات

از حیات وحش آن گویم سخن                                                          گونه های آن زیاد در شهر من

یوز و گرگ و شیرو روباه و شغال                                         خرس و کفتارآن سمور بی مثال

قوچ و کل، آهو، جبیر و گورخر                                                          بر فراز کوه بز کوهی نگر

میش وحشی، لیجه ، کوکر، کارکال                                                 می کن  با دیدن هریک تو حال

بر گوزن زردآن بنما نظر                                                         احتیاط کن مار آن دارد خطر

سمی اند این گونه های مار آن                                                     عنکبوت و عقرب و سوسمار آن

بر گراز و بر پلنگش کن نظر                                                       می برند در دشت و کوهاینک به سر

مارمولک خرگوش و لاک پشتش                                           ببین از حیات وحش در ایران است نگین

گویم اکنون من برایت از طیور                                                  بومی اندر شهر من این زاغ بور

کبک و بلدرچین تیهو و کلاغ                                                         قرقی و شاهین، عقاب و باز و زاغ

قمری و لک لک، پرستو، بادخورک                                                    تن تن و گنجشک، کبوتر، شاپرک

اردک و مرغابی و مرغان بحر                                                  بی شمارند این طیور اطراف شهر

نوع دیگر کرکولی و چک چک است                                             طرقه ی آبی و سنگ چشمش تک است

هدهد و قودی و دارکوبش نگر کن                                                           به زنبورخوار در این وادی نظر

سینه سرخش واقعا دارد نگاه                                                            بی شنار در دشت آن سینه سیاه

دیدنی است فنچ و سهره بلبلش                                                       رقص پروانه به روی هر گلش

پوشش دشتش گیاه درمنه                                                                   قیچ و شوره با درختان بنه

دیدنی است شاه بلوط و تنگزش                                                             ارژن و کهکم درختان گزش

بادام کوهی و ریواسش ببین                                                                 انغوزه قارچ و پیازویش بچین

جاشیرش خوشبو کتیرایش مفید                                                        آویشن، کاکل کتی تخم سفید خاک­شیر

، بومادران و پونه اش                                             به چه بویی می­دهدبابونه اش

از روناسش هم نگفتم من سخن                                 بی شمار دارد گیاهان شهر من

خوردنی است ارسلان، گوش بره اش                         انجیر وحشی کوه و دره اش

گویم از محصول و این آب هرات                            در درونش بی شمار باشد قنات

چهارصدو هشتاد حلقه چاه در آن                            در کشاورزی به مردم داده جان

دانه های روغنی در آن زیاد                                          مردم از این نعمت حق جمله شاد

لوبیا دارد نخود ذرت، عدس                                         می­کنی با دیدن تخمه هوس

گندم و جو زیره، کلزا بی شمار                                     میوه هایش سیب و شفتالو، انار

بی نظیر است در جهان زردآلیش                                      انگور و به بادام و این آلیش

گردویشباشد مقوی پربها                                                پسته خندان آن  همچون طلا

گندم و پسته طلای این دیار                                           زرد و سبزند دانه دارند بی شمار                                   

چاه آرتیزیینش فخر هرات                                               داده بر این خطه ی محروم حیات

همچو فواره برقصد در هوا                                              می برد دل از من و ما و شما

از معادن شهر من باشد غنی                                             اختران آسمانش دیدنی

در کشاورزی هراتم سرفراز                                         مردمانش باخدا ، مهمان نواز

هر که آید جان بقربانش کنند                                  بی درنگ در خانه مهمانش کنند

می کنند بر او تعارف در توان                                 بی ریایند جملگی پیر و جوان

راه و رسم این هراتم گفتنی                              از زبان و دین و فرهنگند،غنی

مردمانش جملگی فارسی زبان                             لهجه ی ترک و عرب هم بینشان

جملگی باشند مسلمان اهل دین                         پیرو آیین یزدان در زمین

نام آن در لوح تاریخ ماندگار                               قدمت تاریخ آن تا صدهزار

از گذشته مانده آثاری به جا                                 هست هنوز این قلعه ها و بقعه ها

این هرات است مهد دنیای هنر                          خاک آن شعرپرور است و پرثمر

قالی و قالیچه جاجیم و گلیم                                  صنعت شهر هرات است از قدیم

دام و دامداری در آن باارزش است                     خاتم از تولید آن در گردش است

می کنند تولید کره، ماست و پنیر                        کشک و دوغ و روغن و سرشیر و شیر

گوشت و اسبار و قره با پشم و پوست                      کار این افراد با همت نکوست

دستشان نیست پیش بیگانه دراز                            می کنند کار جمله هستند بی نیاز

از حوالیش بگویم من سخن                           چهار جهت گشته احاطه شهر

من از شمال نزدیک به مهریز است هرات               در جنوب هم مرز نی ریز است

هرات غرب آن بونات و شرق کرمان زمین                         می­کنم دعوت بیا شهرم ببین

در قدیم بود تابع استان فارس                                           مدتی بود این هرات مهمان فارس

اندکی بعد تابع کرمان بشد                                              چند صباحی اندر آن مهمان بشد

گشت ز پنجاه و نه از کرمان جدا                                        تابع استان یزد شد شهر ما

واقع است در دامن خاک کویر                                          باشد اندر قلب استان بی نظیر

شصت و دو شهردار شهر شد انتخاب                          شصت و هشت دادند به بخشداری جواب

ماه اسفند حکم شهرستان گرفت                                         نام خاتم در دل استان گرفت

شد   نگین در داخل انگشتری                                   همچو زهره ماه و ناهید مشتری

کل روستاهای آن باشد چنین                           یک قدم بردار و شهر من ببین

این مبارکه و مروست آشناست                           بعد از آن ترکان ، هرابرجان ماست

توتک و ایثار، چنارنازش ببین                                 گردو و بادام و آلویش بچین

کن به توتک باز و آن قلعه نگاه                             دیدنی است واقعاًتوت سیاه

بعد از آن تو سوی باغ آباد بیا                               پسته هایش کرده غوغایی بپا

کن به شیخ آباد و زین آباد نظر                               از سه روستای سلیم آباد گذر

هاشم آباد می روی روستای نور                             سوی فتح آباد کنی از آن عبور

یک نگاهی سوی سیف آباد بکن                                        از قنات آق علی هم یاد بکن

بعد از آن بگذار قدم در لشکری                                            کرده غوغا پسته های اکبری

می روی از هاشم آباد کن نگاه                                  چاکری و کوشک بود در بین راه

بعد از این دو هم حسین آباد بود                                    طالب آباد و علی آباد بود

از حسین آباد بکن باز هم عبور                               رحمت آباد رو در آن روستای دور

حسن آباد از فرح آباد جداست                              این همه روستا ز فتح آباد ماست

سوی آ جعفر بیا آن را ببین                                     ملکی و ممدجمالی خان نشین

مانده از دوران خان این قلعه ها                                        باشد این آثار آن امروز به جا

بعد از آن رو هادی آباد هرات                                     سنجدو تا احمد آباد هرات

رو قدمگاه علی (ع) وقت سفر کن                        به سوی کوه خاتونش نظر

در کنار آب سرچشمه نشین                                   پوزه زرد، اکبرآبادش ببین

بورو است تنها حیات وحش آن                                 کبک صحرا در درونش نغمه خوان

کن ز تاج آباد گذر یکدم ببین                                  قلعه ممدکریم خان است همین

بعد از آن از پوزه زرد کن گذر                              احتیاط کن هست دو راه دارد خطر

سمت راست رو سوی خوانسار باشتاب                       باش مواظب راه توجردیست خراب

سمت چپ بگذار در این چاهک قدم                        راه آن یک بانده است پرپیچ و خم

هاشم آباد هم که جزچاهک است                               این مناطق در کشاورزی تک است

شهریاری خربزه دارد عسل                                   شهد آن گردیده است ضرب المثل

شور،سعد وبختیاری، چاه کلنگ                               لحظه ای بنما در آن ها تو درنگ

این عشایر مردمی باشند دلیر                                      کی شوی از دیدن آنان تو سیر

جملگی مهمان نواز و با گذشت                             روز و شب شادان میان کوه ودشت

بگذر از این پمپ بنزین گیر نشان                             این سیاهوئیه و چهگو بعد از آن

لحظه ای بنما در این وادی درنگ                             دشت گل گشتوی آن باشد قشنگ

بعد آن از چشمه انجیر کن عبور                            پا گذار در وادی بهرام گور

مایلی این گورخرها را ببین                                         لحظه ای در دشت سرسبزش نشین

سربره چاه سنجد است جنگل سرا                                کرتیه کوه سفید خانه خدا

غار چهل در دره تاریک آن                                        غار بابا زاهد است زیبا بدان

باغ شادی باغ معدن را ببین                                        این دو جنگل کرده شهرم را نگین

بگذر از پاسگاه برو تا آن رباط                                  در سفر باشی سلامت بانشاط

شهر من دارد صدو چهارده شهید                                 از شهیدان این هرات است روسفید

پنج نفر آزاده شصت جانباز در آن                          اجر جمله با خدای مهربان

ذره ذره خاک شهرم کیمیاست                                مثل گوهر مثل الماس و طلاست

وسعت آن بالغ است بر شصت هزار                          در شمارش جمعیت چهل است هزار

معتدل باشد هوای شهر من                                 این هرات پرارزش است از بهر من

از هرات گفتم، نوشتم شرح آن                                 بیش از این نیست بنده را دیگر توان

نور امید دارد شود شعرش قبول                                      ورنه می گردد در این دنیا ملول

آنچه گفتم شرح حال خاتم است                                  اختری اندر میان عالم است

شهر من باشد نگین شهر یزد                                                 همچو خالی بر جبین شهر یزد

بنده هم هستم هراتی از قضا                                               فامیلم نوری و نام عبدالرضا

گفتم این اشعار بماند یادگار                                               زنده باشید تندرست و برقرار