به گزارش  یزدرسا به نقل از عصرهامون: رژیم سعودی پس از قطعی شدن اجرای برجام آغاز روندی را کلید زد که طی مدتی کوتاه در رسانه های بین المللی به دفعات بسیار بازتاب یافت و آن روند عبارت بود از افزایش چشمگیر سطح تخاصم و دشمنی با جمهوری اسلامی ایران و موضع گیری های رادیکال و افراطی سران سعودی علیه ایران و مقامات دولتی ایران اسلامی، آنچه پس از اجرای برجام در رابطه منطقه ای بین جمهوری اسلامی ایران و رژیم سعودی رخ داد از دو بعد قابل بررسی است، و از طرفی هر دو بعد این تحولات حتما به برجام مرتبط است:

در ابتدا به سراغ نگاه حامیان جدی برجام که حامیان دولت و جریان اصلاحات هستند می رویم، آنچه بر اساس خروجی رسانه های تحت حمایت دولت و جریان اصلاحات می توان مشاهده نمود عبارت است از این گزاره که رژیم سعودی از اجرای برجام عصبانی شده است، چون تیم وزارت خارجه دولت یازدهم توانسته به وسیله برجام میان ایالات متحده آمریکا و رژیم سعودی فاصله دیپلماتیک انداخته و به عبارتی دیگر سطح روابط ایشان را کاهش دهد. حامیان این نگاه در لایه اول بارها در رسانه های خود بر این نکته تاکید می کنند که طرف آمریکایی به دلیل ارزش سیاسی بالای برجام بخشی از ارتباط خود با رژیم سعودی را معامله کرده و خواهان آن است تا در لایه دوم و پس از معاهده برجام هسته ای، برجامی دیگر در سطح منطقه کلید خورده تا تروریسم در منطقه پایان یابد! لذا بارها این کد آمریکایی ها در ایران دریافت شده و توسط مقامات رسمی دولت یازدهم تایید شده که ما به دنبال اجرای برجامی دیگر برای حل مسائل منطقه ای هستیم.
این نگاه بیش از آنکه بار حقوقی داشته باشد برای تنظیم روابط بین الملل باری سیاسی خواهد داشت و آن تسری مدل سیاسی برجام به دیگر عرصه های مناقشه ایران و غرب است یعنی تسری مدل برجام در حوزه مسائل تروریسم و حقوق بشر هدف بالذات این نوع نگاه به برجام است. لذا چون در این میان و درصورت صحت این نگاه منافع حیاتی عربستان سعودی به خطر می افتد، رژیم سعودی عنان اختیار از دست داده و هر روز با پرخاشگری در عرصه بین الملل علیه ایران اسلامی موضع می گیرد. اما آیا در واقع این نگاه می تواند برای پیشبرد منافع ملی ایران اسلامی صحیح و ثمر بخش باشد؟

پیش از پرداختن به نگاه دوم باید دید برجام به تعهدات خود در رفع تحریم ها و گشایش اقتصادی رسیده است یا خیر؟ بر اساس گزارش های رسمی رسانه های معتبر بین المللی، داخلی، رسانه های مورد اعتماد دولت یازدهم، گزارش های اقتصادی نهادهای رسمی داخلی نظیر مجلس شورای اسلامی و حتی اعترافات تلویحی و گاها صریح دکتر روحانی برجام به اهداف خود نرسیده است و کشور هنوز در حوزه اقتصادی در رکودی عمیق گرفتار است. دکتر روحانی چندی پیش رسما اعتراف کرد که کشور بعد از اجرایی شدن برجام گرفتار رکود در حوزه اقتصادی است و محمدعلی نجفی مشاور رئیس‌جمهور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در اظهارتی بیان داشت: " از رکود خارج نشده ایم." این در حالی است که تا پیش از این بارها مقامات رسمی دولت یازدهم وعده داده بودند که فردای اجرای توافق هسته ای تحریم ها لغو خواهد شد و گشایش اقتصادی رخ خواهد داد. اما آمریکا یک هفته پس از اجرای برجام لیست 16 تحریم جدید را در کنگره بررسی کرد و به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر اساس متن برجام تحریم ها هنوز رفع نشده است و تنها با یک تعلیق 120 روزه رو به رو هستیم ونه لغو تحریم ها و پس از طی این 120 روز مجددا دولت آمریکا می تواند تحریم ها را باز گرداند و حتی تشدید نماید و این مهم در متن برجام برای طرف آمریکایی ایجاد حق می نماید. بنابر گزاره های فوق تحریم ها لغو نشده و گشایش اقتصادی جدی رخ نداده است پس به عبارتی برجام در رسیدن به اهداف خود موفق نبوده است، لذا پرخاشگری های عربستان نمی تواند به دلیل موفقیت های برجام باشد. حال به بررسی نگاه دوم می پردازیم:

در نگاه دوم روایت این ماجرا به نحوی واقع بینانه تر صورت پذیرفته است، عربستان سعودی در طول تاریخ این منطقه مجری سیاست های طرف آمریکایی بوده و نعل به نعل در اجرای اهداف استراتژیکی و تاکتیکی در نقش یاری گر غرب به درستی بازیگری نموده و این مهم در سخنرانی ابتدای سال 1394 شمسی باراک اباما در دانشگاه وست پوینت آمریکا تبیین شده است. کسانی که به نگاه دوم معتقدند بر این باورند که پرخاشگری های عربستان راباید در قالب بسته جدید فشار به ایران تحلیل نمود. درگام اول باید دقت نمود که برجام در پیامدهای خود باعث شد تا ایران اسلامی در حوزه هسته ای مهار شود و پیشرفت های علمی اش با کاهش چشمگیری مواجه شود و ازسوئی دیگر تاسیسات حیاتی هسته ای نظیر آب سنگین اراک و فردو را به تعطیلی بکشاند و بنابر گفته های فوق دستاورد اقتصادی جدی برای منافع ملی ایرانیان نیز نداشته به طوری که دولت یازدهم را به دولت رکود معروف نمود و مردم وعده های اقتصادی دولت را برسفره های خود مشاهده ننمودند. حال این مدل از نگاه طرف غربی موفق بوده و به گفته برخی مقامات غربی دستاوردهای برجام علیه ایران را نمی توان با پنج جنگ نظامی به دست آورد، پس چرا به حوزه مسائل منطقه ای تسری نیابد؟ درباره اشکالات ساختاری معاهده برجام مقام معظم رهبری اینگونه بیان داشته اند: "محصول مذاکرات که در قالب برجام شکل گرفته است، دچار نقاط ابهام و ضعفهای ساختاری و موارد متعدّدی است که در صورت فقدان مراقبت دقیق و لحظه‌به‌لحظه،‌ میتواند به خسارتهای بزرگی برای حال و آینده‌ی کشور منتهی شود".

حال این مدل معاهده به خواسته طرف غربی می خواهد در حوزه مسائل منطقه ای تسری یابد و طرف آمریکایی مشتاق به اجرایی شدن مدل برجام در مورد مسائل منطقه ای است. در این میان پرخاشگری های عربستان در قالب طرح بسته فشار جدید علیه ایران اسلامی در منطقه قابل ارزیابی است. عربستان با تبدیل مسائل منطقه ای به بحران های منطقه ای می تواند زمینه های حضور آمریکا در این منطقه حساس را فراهم آورد و به گفته استراتژیست های غربی به تغییر رفتار منطقه ای ایران اسلامی منجر شود. به عبارتی بهتر در این مرحله تاریخی عربستان سعودی تنها مجری سیاست هایی است که عادل الجبیر اجرای آنها را بر عهده دارد. وی امروزه باید عربستان را به دشمن شماره اول ملت ایران معرفی کند تا چهره آمریکا در میان افکار عمومی ملت ایران بزک شده و از این مسیر دشمنی که از درب خارج شده از پنجره بازگردد. لذا به راحتی می توان دریافت که رژیم سعودی به اعتقاد برخی از دستاوردهای برجام عصبانی نیست زیرا دستاوردهای برجام بسیار مورد سوال واقع شده است بلکه در قالب بسته فشار جدید آمریکا در پسابرجام در حال نقش آفرینی برای بخش از طرح مهار و تغییر رفتار ایران اسلامی است تا جهان سلطه بتواند در نهایت جبهه مقاومت در منطقه را تضعیف نماید. البته باید متذکر شد که هوشمندی های جبهه مقاومت این طرح را تا حد زیادی ناکام گذارده و در برابر امروز شاهد تضعیف جبهه استکبار و عاملانش در منطقه هستیم که در گزارش بعد به شرح طرح جبهه مقاومت برای برخورد و عبور از این طرح آمریکایی خواهیم پرداخت.

انتهای پیام/ص