خبرنگار سرو ابرکوه، امروز میهمان خانه پیرمردی شد که نیم قرن از عمر پربار خود را در راه معرفی فرهنگ شهرستان ابرکوه به مردم سراسر ایران، صرف کرد. سید خلیل گزارش ما متولد سال 1320 در روستای اسفند آباد است که هم اکنون به شغل آهنگری سنتی نیز مشغول می باشد.

سیّد خلیل جلال زاده اسنفند آبادی در گفتگو با سرو ابرکوه، اظهار کرد: تحصیلات خود را تا کلاس ششم ابتدایی در ابرکوه ادامه دادم و بعد  از آن برای انجام کار بنّایی به تهران رفتم.

جلال زاده که کار خود را در عرصه فرهنگی با رادیو ایران آغاز کرده، در این رابطه گفت: در زمان های قبل از انقلاب تعداد بسیار کمی از مردم در خانه هایشان تلویزیون داشتند، به همین دلیل رادیو به عنوان یک وسیله ارتباط جمعی برای مطلع شدن از خبرهای جامعه، یک تحفه بود.

وی خاطرنشان کرد: من نیز مانند سایر مردم با رادیو ارتباط خوبی برقرار کردم و در میان برنامه های آن، «فرهنگ مردم» بیشتر علاقه مرا به خود جذب کرد. این برنامه هر چهارشنبه شب ها پخش می شد که من با شوق فراوان همیشه آن را دنبال می کردم.

سیّد گزارش ما ادامه داد: حدود سال 42 بود که داستان «کار دختر جعفر» را که یک داستان بومی بود و در بین مردم ابرکوه خیلی رواج داشت، پس از بارها نوشتن و پاک کردن و ویرایش کردن، به آدرس استودیوی فرهنگ مردم، که مجری همیشه در خاتمه برنامه ها اعلام می کرد، ارسال کردم.

جلال زاده افزود: مدتی گذشت اما مطلب ارسالی من از رادیو پخش نشد، به همین دلیل خودم شخصاً با مراجعه به صدا و سیمای تهران واقع در میدان 15 خرداد، پیگیر این موضوع شدم. هنگام حضور در دفتر رادیو ایران یک شش پر(که نوعی سلاح سرد قدیمی بود که به طور عادی افراد همراهشان داشتند) در دست داشتم؛ در همین حین سید ابوالقاسم انجوی شیرازی بنیانگذار برنامه، شش پر را از من گرفت و همراه با نوشته ای آن را برای موزه صدا و سیما فرستاد.

وی ادامه داد: پس از آشنایی من با انجوی و مطلع شدن او از جریان داستان ارسالی، قرار شد از آن به بعد با برنامه مورد نظر همکاری کنم و داستان «کار دختر جعفر» هم به عنوان اولین کارم از رادیو فرهنگ پخش شد.      

این پیرمرد فرهنگ دوست همکاری خود با رادیو فرهنگ را تا سال 1392 ادامه می دهد و در این مدت داستان هایی مثل حراج گرگ و خرمن کشیدن، اشعاری که کشاورزان موقع کشت گندم می خواندند، سنت ها، مراسمات خاص مثل تاسوعا و عاشورا، آداب خاص ازدواج، آشپزی غذاهای محلی و ... را به عنوان فرهنگ مردم ابرکوه برای رادیو ایران ارسال می کند.

او علاوه بر ارسال مطالب ارزنده، برخی وسایل مانند شانه قالی بافی(کرکیت)، تشت و تری (وسیله ای که برای اندازه گیری زمان در آبیاری های قدیم استفاده می شد)، شش پر و ... را که آنها هم از به نوعی بیانگر فرهنگ مردم شهرستان بوده است، به موزه اهدا می کند.

جلال زاده که درحال حاضر به کار آهنگری سنتی در روستای اسفند آباد مشغول است، اذعان کرد: از آهن فروشی میلگرد های 10 را تهیه میکنم؛ پس از اینکه در آتش گداخته و انعطاف پذیر شد، با ضربه های چکش آنها را به شکل های مورد نظر که در حال حاضر بیشتر «داس» است، تبدیل می کنم.

وی اضافه کرد: داس های ساخته شده را با دستگاه مخصوصی دندانه دار کرده و به دسته مخصوصی که از قبل و با چوب درخت تهیه کرده ام، وصل می کنم و برای فروش به ابزارفروشی های سطح شهر ابرکوه و یا همین روستا می فرستم.

سید خلیل با بیان اینکه هر روز تعداد 2 داس می سازد، تصریح کرد: بیش از 13 سال است که در کنار کشاورزی، کار آهنگری سنتی را که از استاد ابراهیم در قلهک شمیران تهران آموختم، انجام می دهم. بخاطر خوب نبودن وضعیت بازار آهنگری در زمان شاه، نتوانستم این کار را پیشه خود قرار دهم، به همین دلیل در تهران به بنّایی روی آوردم.

انتهای پیام/م.ف