Skip to Content

"استراو"پس از سال ها، از کارنامه سیاه انگلستان درایران سخن گفت

“جک استراو” در بی بی سی؛ از روسری زنان درشمال تهران تا جنبش تنباکو


به گزارش یزد رسا ، برنامه "نوبت شما" بی بی سی فارسی(bbc persian) با دعوت از "جک استراو" وزیر امور خارجه سابق انگلستان، سؤالات مخاطبان ایرانی را از وی پرسید. جک استراو که تنها وزیر خارجه انگلیس است که پس از سقوط شاه ۵ بار به ایران سفر کرده است اکنون که مسؤولیت اجرایی در انگلستان ندارد سخنان جالبی را از رابطه کشورش با ایران در طول تاریخ و نقش استعماری انگلستان در کشورمان بیان داشت.   به گزارش جام،مجری برنامه با اشاره به لقب "جک تهرانی" که روزنامه های روزنامه ای به دلیل ۵ بار سفرش به تهران در دو سال، به وی داده بودند از نیت دولت جدید ایران و آقای روحانی سؤال کرد.   وزیر خارجه سابق انگلستان به یاد مذاکرات هسته ای سال ها قبل با حسن روحانی افتاد و از دلایل شکست آن مذاکرات گفت: «مذاکرات زمان من به چند دلیل شکست خوردند؛ یکی از دلایل، ناتوانی دولت آمریکا برای کوتاه آمدن مقابل سازش هایی بود که اروپایی ها می خواستند با ایران داشته باشتد. چیزهایی مثل قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری.» استراو که به گذشته غبطه می خورد، افزود:«این ها فرصت هایی بود که از دست رفت…ایرانی ها مذاکره کنندگان سرسختی هستند. من می پذیرم که باید به حق دولت ایران برای برنامه هسته ای احترام گذاشته شود. در عین حال نباید هیچ برنامه هسته ای شکل نظامی به خود بگیرد.»       جک استراو در این مصاحبه بارها به انتقاد از سیاست های دولت بوش پرداخت: «ای کاش پس از تعلیق اختیاری غنی سازی از سوی ایران، واکنش بهتری از سوی غرب و مشخصا آمریکا می دیدیم. فرصت هایی بود که غرب از دست داد. بخشی از آن به دلیل کابینه آقای بوش بود که باعث شد این اتفاق نیفتد. افرادی مانند دیک چنی، جان بولتن و رامسفلد.»   تیتر روزنامه پس از کودتای انگلیسی ۲۸مرداد   این مصاحبه زمانی جالب تر شد که بحث به "کودتای ۲۸ مرداد" و دخالت انگلستان در این کودتا رسید. جک استراو با زیرکی تلاش کرد پدون آن که از علت عدم عذرخواهی در دوران وزارتش سخنی بگوید، مسأله عذرخواهی را به دولت کنونی انگلستان پاس دهد و پای خود را کنار بکشد. وی برای توجیه عدم عذرخواهی خود گفت: «عذر خواهی بابت ۲۸ مرداد را باید دولت بریتانیا انجام دهد. عذرخواهی از طرف من به عنوان یک عضو مخالف دولت خیلی مناسب نخواهد بود. نظر شخصی من این است که اتفاقی که در سال ۱۹۵۳ افتاد خیلی مایه تأسف است و خیلی روی ذهن مردم ایران نسبت به آمریکا و بریتانیا تأثیر منفی گذاشت. به نظر من عملکرد بریتانیا و آمریکا نسبت به ایران و حمایت آن ها از رژیم شاه که حمایت مردمی نداشت، اقدام مناسبی نبود.»   استخدام اوباش برای کودتا از سوی انگلیس   جک استراو در همین زمیه ادامه داد: «کلمه "عذرخواهی" معنایش این است که شما دارید مسؤولیت شخصی را در اتفاقی که افتاده می پذیرید. در سال ۱۹۵۳ من ۷ ساله بودم و قاعدتا در سن ۷ سالگی در این کودتا درگیر نبودم.» وی که خود زمانی وزیر امور خارجه انگلیس بوده است و اکنون یکی از مخالفین پرنفوذ دولت است، بدون آن که دلیل عدم عذرخواهی خود و کشورش را روشن کند به همین بسنده کرد که: «می گویم که مایه تأسف است. تصمیم اشتباهی بود که دولت آمریکا و بریتانیا گرفتند.» استراو به رابطه خوبش با آقای کمال خرازی و آقای خاتمی در دوران اصلاحات هم اشاره کرد و بار دیگر به انتقاد از بوش پرداخت: «چهار ماه پس از حادثه یازدهم سپتامبر آقای خاتمی تلاش شجاعانه ای کرد و با تماس با آمریکا گفت که حاضر است در این قضیه کمک کند. یادتان باشد آن موقع در حالی که صدام در بغداد از حادثه ۱۱ سپتامبر حمایت می کرد، در تهران مردم از قربانیان حادثه ۱۱ سپتامبر حمایت کردند؛ اما آقای بوش ایران را در کنار عراق و کره شمالی، محور شرارت قرار داد. با این کار زیرآب تلاش های آقای خاتمی را زد.»     مهم ترین سؤالی که مردم برای بی بی سی فارسی فرستاده بودند و با توجه به حجم گسترده این سؤال امکان نداشت که مطرح نشود این بود: «مردم ایران خاطره خوبی از نقش انگلستان در ایران ندارند؟ ۲۸ مرداد، حمایت از شاه، حمایت از صدام….آیا قبول دارید که انگلستان و چند کشور اروپایی در مسلح کردن رژیم عراق به سلاح های شیمیایی علیه مردم ایران و کردهای عراق کمک کرده بود؟ به نظرتان با این تاریخچه چگونه می توانیم به انگلستان اعتماد کنیم؟ حتی در فرهنگ عامه مردم ایران این اصطلاح وجود دارد که "کار، کار انگلیسی هاست."» طبق روال دولتمردان غربی که تنها نقش خود در حوادث تلخ گذشته را می پذیرند و حتی در قبال آن عذرخواهی هم نمی کنند؛ جک استراو هم به گوشه ای از گذشته سیاه انگستان در ایران اذعان کرد و گفت: «زیر هر سنگی که می گوئید تقصیر بریتانیا بود! من کاملا می پذیرم وقتی که شهرت بریتانیا داخل ایران را دنبال می کنیم خیلی بد بوده است؛ در جنبش تنباکو و حتی قبل از آن در قرن نوزدهم.» وی در توضیح نگاه انگلستان به مردم ایران گفت: « بریتانیا دهه ها و دهه ها، نگاه نواستعماری به مردم ایران داشت. می خواست از نفت ایران سوءاستفاده کند و مطمئن باشد که ایران در هند مشکل ایجاد نمی کند. ما شاه را روی تخت گذاشتیم. ما حتی رضا شاه را برداشتیم و پسرش را گذاشتیم. عملا ما تا مدت ها در این کشور دستکاری می کردیم و در سیاست هایش دست می بردیم. ما شاه را در قدرت نگه داشتیم در حالی که تاریخ اعتبارش گذشته بود. در طول جنگ ایران و عراق، غرب و آمریکا و فرانسه و حتی بریتانیا از صدام حمایت کردند. می پذیرم که این کارنامه خوبی نیست و می پذیرم که باید اعتماد سازی کنیم.» جک استراو وقتی به این کارنامه سیاه انگلستان در ایران اعتراف کرد از مردم ایران خواست قبول کنند که دیگر آن مسائل گذشته است و دیگر این انگلستان آن انگلستان نیست: «در عین حال این را هم می گویم که باور نکنید که همه بریتانیایی ها این شیوه را دارند و این نگاه به کشور شما را ندارند. ما دیگر یک کشور استعماری نیستیم. ما دیگر یک ابرقدرت نیستیم. اکثریت مردم بریتانیا می خواهند به مردم ایران احترام می گذارند و می خواهند این رابطه خوب را دوباره بسازند.  به شما قول می دهم .» وزیر خارجه سابق انگلستان، گریزی هم به رژیم صهیونیستی زد و علت وجود زرادخانه های هسته ای این رژیم را "کوچکی" و "جمعیت کم" دانست: «اسرائیل سلاح هسته ای دارد و عضو NPT هم نیست. اسرائیل به هیچ وجه نمی پذیرد که بر زرادخانه های سلاح های هسته ایش نظارت وجود داشته باشد…در سیاست واقعی خیلی مهم است که متوجه شویم [رژیم صهیونیستی] اسرائیل، کشور کوچکی است، شش میلیون نفر آن جا زندگی می کنند و همیشه حس می کنند توسط همسایه هایشان تهدید می شوند…» وی درباره رابطه محترمانه اش با آقای دکتر روحانی اظهار داشت: «من رابطه محترمانه ای با آقای روحانی داشتم. ادعا نمی کنم دوستی خیلی نزدیکی با هم داشته ایم. عکس هایی از من و او وجود دارد که لطیفه می گفتیم. من از انتخاب او خوشحال شدم و امید دارم با او ملاقات کنم.»     جک استراو در پایان سخنانش از علاقه هایش گفت: «آن چه من از فرهنگ ایرانی دوست دارم شعر ایرانی در زندگی ایرانی تنیده شده است، در انگلیسی شعر در زندگی مردم تنیده نشده است. به باغداری در ایران و باغ های اطراف تهران هم علاقه دارم.  چیز دیگری که خوشم می آمد مقاومت زنان در شمال تهران است که روسری هایشان را عقب می کشند.  از خیلی جهات با خیابان های لندن فرقی نمی کند[!] واقعا ایرانی ها خیلی میهمان نواز هستند. چیزی که دوست ندارم ترافیک تهران است؛ ترافیکی مانند تهران  ندیدم.»   در رابطه با سخنان وزیر خارجه انگلستان فقط چند نکته کوتاه را یادآوری می کنیم: ۱٫  چرا وقتی مسأله ای به تاریخ می پیوندد سیاستمداران غربی، به خصوص انگلیسی تازه یادشان می افتد که درباره آن موضوع سخن بگویند؟ جالب آن جاست که از آن حادثه؛ مثلا دخالت در کودتای ۲۸ مرداد، تسلیح صدام به سلاح های شیمیایی و میکروبی و … عذرخواهی هم نمی کنند و توپ را به زمین سیاست مداران گذشته خود که عمدتا از دنیا رفته اند یا پیر و فرتوت شده اند، می اندازند.   ۲٫  چرا آقای استراو به دخالت های کنونی دولت انگلستان در کشورمان اشاره نمی کند؟ به عنوان نمونه در فتنه ۸۸ این کشور علنا از آشوبگران حمایت کرد و شبکه بی بی سی فارسی و دیگر رسانه های این کشور با جنگ روانی خود می کوشیدند اراذل و اوباش را هدایت کنند. چه کسانی خبرهای دروغینی مانند قتل و کشتار هزاران نفر، تجاوز جنسی به زندانیان و … را تولید و منتشر می کردند؟ آیا دولت انگلستان به فکر کودتای دیگری مانند ۲۸ مرداد در ایران نبود؟ آیا باید منتظر بمانیم تا ۳۰ سال دیگر آقای جک استراوی دیگری از راه برسد و فتنه۸۸ را اشتباه انگلیس بخواند و البته باز هم حاضر به عذرخواهی نشود؟   ۳٫  آقای جک استراو می گوید الان سمت دولتی ندارد و دولت انگلیس باید درباره کودتای ۲۸مرداد توضیح دهد؛ اما ایشان نگفت که چرا در سال هایی که وزیر خارجه انگلستان بوده، از این کودتا و کارهای دیگر کشورش ضد مردم ایران عذرخواهی نکرده است؟   ۴٫  وی برای توجیه سلاح های هسته ای و شیمیایی رژیم صهیونیستی دلیل عجیبی آورده است؛ "کوچکی" ، "کم جمعیتی" و "ترس از همسایگان". آیا با این توجیه کشورهایی که این مشخصه ها را داشته باشند می توانند سلاح اتمی و زرادخانه هسته ای داشته باشند؟ آیا واقا این استدلالی منطقی است که عده ای بیایند کشور دیگری را اشغال کنند بعد به دلیل کوچکی و کمی جمعیت سلاح اتمی ذخیره کنند؟!

به گزارش یزد رسا، برنامه "نوبت شما" بی بی سی فارسی(bbc persian) با دعوت از "جک استراو" وزیر امور خارجه سابق انگلستان، سؤالات مخاطبان ایرانی را از وی پرسید. جک استراو که تنها وزیر خارجه انگلیس است که پس از سقوط شاه ۵ بار به ایران سفر کرده است اکنون که مسؤولیت اجرایی در انگلستان ندارد سخنان جالبی را از رابطه کشورش با ایران در طول تاریخ و نقش استعماری انگلستان در کشورمان بیان داشت. bbc   به گزارش جام،مجری برنامه با اشاره به لقب "جک تهرانی" که روزنامه های روزنامه ای به دلیل ۵ بار سفرش به تهران در دو سال، به وی داده بودند از نیت دولت جدید ایران و آقای روحانی سؤال کرد. جک استراو در بی بی سی (4)   وزیر خارجه سابق انگلستان به یاد مذاکرات هسته ای سال ها قبل با حسن روحانی افتاد و از دلایل شکست آن مذاکرات گفت: «مذاکرات زمان من به چند دلیل شکست خوردند؛ یکی از دلایل، ناتوانی دولت آمریکا برای کوتاه آمدن مقابل سازش هایی بود که اروپایی ها می خواستند با ایران داشته باشتد. چیزهایی مثل قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری.» استراو که به گذشته غبطه می خورد، افزود:«این ها فرصت هایی بود که از دست رفت…ایرانی ها مذاکره کنندگان سرسختی هستند. من می پذیرم که باید به حق دولت ایران برای برنامه هسته ای احترام گذاشته شود. در عین حال نباید هیچ برنامه هسته ای شکل نظامی به خود بگیرد.»   جک استراو در بی بی سی     جک استراو در این مصاحبه بارها به انتقاد از سیاست های دولت بوش پرداخت: «ای کاش پس از تعلیق اختیاری غنی سازی از سوی ایران، واکنش بهتری از سوی غرب و مشخصا آمریکا می دیدیم. فرصت هایی بود که غرب از دست داد. بخشی از آن به دلیل کابینه آقای بوش بود که باعث شد این اتفاق نیفتد. افرادی مانند دیک چنی، جان بولتن و رامسفلد.»   شاه تیتر روزنامه پس از کودتای انگلیسی ۲۸مرداد   این مصاحبه زمانی جالب تر شد که بحث به "کودتای ۲۸ مرداد" و دخالت انگلستان در این کودتا رسید. جک استراو با زیرکی تلاش کرد پدون آن که از علت عدم عذرخواهی در دوران وزارتش سخنی بگوید، مسأله عذرخواهی را به دولت کنونی انگلستان پاس دهد و پای خود را کنار بکشد. وی برای توجیه عدم عذرخواهی خود گفت: «عذر خواهی بابت ۲۸ مرداد را باید دولت بریتانیا انجام دهد. عذرخواهی از طرف من به عنوان یک عضو مخالف دولت خیلی مناسب نخواهد بود. نظر شخصی من این است که اتفاقی که در سال ۱۹۵۳ افتاد خیلی مایه تأسف است و خیلی روی ذهن مردم ایران نسبت به آمریکا و بریتانیا تأثیر منفی گذاشت. به نظر من عملکرد بریتانیا و آمریکا نسبت به ایران و حمایت آن ها از رژیم شاه که حمایت مردمی نداشت، اقدام مناسبی نبود.»   استخدام اوباش برای کودتا از سوی انگلیس استخدام اوباش برای کودتا از سوی انگلیس   جک استراو در همین زمیه ادامه داد: «کلمه "عذرخواهی" معنایش این است که شما دارید مسؤولیت شخصی را در اتفاقی که افتاده می پذیرید. در سال ۱۹۵۳ من ۷ ساله بودم و قاعدتا در سن ۷ سالگی در این کودتا درگیر نبودم.» وی که خود زمانی وزیر امور خارجه انگلیس بوده است و اکنون یکی از مخالفین پرنفوذ دولت است، بدون آن که دلیل عدم عذرخواهی خود و کشورش را روشن کند به همین بسنده کرد که: «می گویم که مایه تأسف است. تصمیم اشتباهی بود که دولت آمریکا و بریتانیا گرفتند.» استراو به رابطه خوبش با آقای کمال خرازی و آقای خاتمی در دوران اصلاحات هم اشاره کرد و بار دیگر به انتقاد از بوش پرداخت: «چهار ماه پس از حادثه یازدهم سپتامبر آقای خاتمی تلاش شجاعانه ای کرد و با تماس با آمریکا گفت که حاضر است در این قضیه کمک کند. یادتان باشد آن موقع در حالی که صدام در بغداد از حادثه ۱۱ سپتامبر حمایت می کرد، در تهران مردم از قربانیان حادثه ۱۱ سپتامبر حمایت کردند؛ اما آقای بوش ایران را در کنار عراق و کره شمالی، محور شرارت قرار داد. با این کار زیرآب تلاش های آقای خاتمی را زد.»   جک استراو در بی بی سی (2)   مهم ترین سؤالی که مردم برای بی بی سی فارسی فرستاده بودند و با توجه به حجم گسترده این سؤال امکان نداشت که مطرح نشود این بود: «مردم ایران خاطره خوبی از نقش انگلستان در ایران ندارند؟ ۲۸ مرداد، حمایت از شاه، حمایت از صدام….آیا قبول دارید که انگلستان و چند کشور اروپایی در مسلح کردن رژیم عراق به سلاح های شیمیایی علیه مردم ایران و کردهای عراق کمک کرده بود؟ به نظرتان با این تاریخچه چگونه می توانیم به انگلستان اعتماد کنیم؟ حتی در فرهنگ عامه مردم ایران این اصطلاح وجود دارد که "کار، کار انگلیسی هاست."» طبق روال دولتمردان غربی که تنها نقش خود در حوادث تلخ گذشته را می پذیرند و حتی در قبال آن عذرخواهی هم نمی کنند؛ جک استراو هم به گوشه ای از گذشته سیاه انگستان در ایران اذعان کرد و گفت: «زیر هر سنگی که می گوئید تقصیر بریتانیا بود! من کاملا می پذیرم وقتی که شهرت بریتانیا داخل ایران را دنبال می کنیم خیلی بد بوده است؛ در جنبش تنباکو و حتی قبل از آن در قرن نوزدهم.» وی در توضیح نگاه انگلستان به مردم ایران گفت: « بریتانیا دهه ها و دهه ها، نگاه نواستعماری به مردم ایران داشت. می خواست از نفت ایران سوءاستفاده کند و مطمئن باشد که ایران در هند مشکل ایجاد نمی کند. ما شاه را روی تخت گذاشتیم. ما حتی رضا شاه را برداشتیم و پسرش را گذاشتیم. عملا ما تا مدت ها در این کشور دستکاری می کردیم و در سیاست هایش دست می بردیم. ما شاه را در قدرت نگه داشتیم در حالی که تاریخ اعتبارش گذشته بود. در طول جنگ ایران و عراق، غرب و آمریکا و فرانسه و حتی بریتانیا از صدام حمایت کردند. می پذیرم که این کارنامه خوبی نیست و می پذیرم که باید اعتماد سازی کنیم.» جک استراو وقتی به این کارنامه سیاه انگلستان در ایران اعتراف کرد از مردم ایران خواست قبول کنند که دیگر آن مسائل گذشته است و دیگر این انگلستان آن انگلستان نیست: «در عین حال این را هم می گویم که باور نکنید که همه بریتانیایی ها این شیوه را دارند و این نگاه به کشور شما را ندارند. ما دیگر یک کشور استعماری نیستیم. ما دیگر یک ابرقدرت نیستیم. اکثریت مردم بریتانیا می خواهند به مردم ایران احترام می گذارند و می خواهند این رابطه خوب را دوباره بسازند. به شما قول می دهم.» وزیر خارجه سابق انگلستان، گریزی هم به رژیم صهیونیستی زد و علت وجود زرادخانه های هسته ای این رژیم را "کوچکی" و "جمعیت کم" دانست: «اسرائیل سلاح هسته ای دارد و عضو NPT هم نیست. اسرائیل به هیچ وجه نمی پذیرد که بر زرادخانه های سلاح های هسته ایش نظارت وجود داشته باشد…در سیاست واقعی خیلی مهم است که متوجه شویم [رژیم صهیونیستی] اسرائیل، کشور کوچکی است، شش میلیون نفر آن جا زندگی می کنند و همیشه حس می کنند توسط همسایه هایشان تهدید می شوند…» وی درباره رابطه محترمانه اش با آقای دکتر روحانی اظهار داشت: «من رابطه محترمانه ای با آقای روحانی داشتم. ادعا نمی کنم دوستی خیلی نزدیکی با هم داشته ایم. عکس هایی از من و او وجود دارد که لطیفه می گفتیم. من از انتخاب او خوشحال شدم و امید دارم با او ملاقات کنم.»   جک استراو در بی بی سی (3)   جک استراو در پایان سخنانش از علاقه هایش گفت: «آن چه من از فرهنگ ایرانی دوست دارم شعر ایرانی در زندگی ایرانی تنیده شده است، در انگلیسی شعر در زندگی مردم تنیده نشده است. به باغداری در ایران و باغ های اطراف تهران هم علاقه دارم. چیز دیگری که خوشم می آمد مقاومت زنان در شمال تهران است که روسری هایشان را عقب می کشند. از خیلی جهات با خیابان های لندن فرقی نمی کند[!] واقعا ایرانی ها خیلی میهمان نواز هستند. چیزی که دوست ندارم ترافیک تهران است؛ ترافیکی مانند تهران  ندیدم.»   در رابطه با سخنان وزیر خارجه انگلستان فقط چند نکته کوتاه را یادآوری می کنیم: ۱٫ چرا وقتی مسأله ای به تاریخ می پیوندد سیاستمداران غربی، به خصوص انگلیسی تازه یادشان می افتد که درباره آن موضوع سخن بگویند؟ جالب آن جاست که از آن حادثه؛ مثلا دخالت در کودتای ۲۸ مرداد، تسلیح صدام به سلاح های شیمیایی و میکروبی و … عذرخواهی هم نمی کنند و توپ را به زمین سیاست مداران گذشته خود که عمدتا از دنیا رفته اند یا پیر و فرتوت شده اند، می اندازند.   ۲٫ چرا آقای استراو به دخالت های کنونی دولت انگلستان در کشورمان اشاره نمی کند؟ به عنوان نمونه در فتنه ۸۸ این کشور علنا از آشوبگران حمایت کرد و شبکه بی بی سی فارسی و دیگر رسانه های این کشور با جنگ روانی خود می کوشیدند اراذل و اوباش را هدایت کنند. چه کسانی خبرهای دروغینی مانند قتل و کشتار هزاران نفر، تجاوز جنسی به زندانیان و … را تولید و منتشر می کردند؟ آیا دولت انگلستان به فکر کودتای دیگری مانند ۲۸ مرداد در ایران نبود؟ آیا باید منتظر بمانیم تا ۳۰ سال دیگر آقای جک استراوی دیگری از راه برسد و فتنه۸۸ را اشتباه انگلیس بخواند و البته باز هم حاضر به عذرخواهی نشود؟   ۳٫ آقای جک استراو می گوید الان سمت دولتی ندارد و دولت انگلیس باید درباره کودتای ۲۸مرداد توضیح دهد؛ اما ایشان نگفت که چرا در سال هایی که وزیر خارجه انگلستان بوده، از این کودتا و کارهای دیگر کشورش ضد مردم ایران عذرخواهی نکرده است؟   ۴٫ وی برای توجیه سلاح های هسته ای و شیمیایی رژیم صهیونیستی دلیل عجیبی آورده است؛ "کوچکی" ، "کم جمعیتی" و "ترس از همسایگان". آیا با این توجیه کشورهایی که این مشخصه ها را داشته باشند می توانند سلاح اتمی و زرادخانه هسته ای داشته باشند؟ آیا واقا این استدلالی منطقی است که عده ای بیایند کشور دیگری را اشغال کنند بعد به دلیل کوچکی و کمی جمعیت سلاح اتمی ذخیره کنند؟!



رای شما
میانگین (0 آرا)
The average rating is 0.0 stars out of 5.