رمضان ماه مبارکی است که خداوند متعال فرصتی را برای پاک شدن انسان از هرگونه گناه و آلودگی فراهم آورده است. سفره خوان الهی گسترده است. اگر توانستی از آن استفاده کنی که خوشا به حالت و گرنه فرصتی بوده است که دیگر شاید نصیبت نشود! ماه مبارک رمضان، فرصتی است برای تمرین صبر، بردباری و استقامت. پایین ترین درجه روزه، درک گرسنگی و تشنگی است. انسان که از حال و روز خود خبر ندارد، شاید چرخ زندگی طوری بچرخد که صبر و استقامت را باید سرلوحه کار خود قرار دهد. یزدی ها فرزندان کویرند. فرزندان قنات، قنوت و قناعت. فرزندان گرما و بی آبی. اما دارالعباده مانند همیشه با گرما و کم آبی در نبرد است. مردمان متدین یزد با آغوشی باز به استقبال ماه دوست داشتنی خدا می روند. رونق مساجد و بازار گرم افطاری دادن در منازل و مساجد خود گویای این واقعیت است که رونق رمضان در استان یزد در کشور بی نظیر است. چند سالی است که ماه مبارک رمضان میهمان فصل تابستان است. داغی هوا و ساعات های طولانی روز، رمق روزه داران را گرفته، اما عشق به معبود و لحظه های زیبا و عرفانی سحر و افطار مانع از آن می شود که انسان این میهمانی را از دست بدهد. اما روی سخنم از آن جا شروع می شود که چند روز قبل برای کاری به یکی از کارخانه های کاشی و سرامیک شهر رفتم. چند کارگر را دیدم که در حال نوشیدن آب هستند. تعجب کردم که مگر اینها روزه نیستند! با مدیر داخلی کارخانه صحبت کردم که در کارخانه شما روزه خواری هم وجود دارد. قبل از اینکه جوابم را بدهد گفت: بهتر است سری به سالن تولید بزنیم. با وی همراه شدم و به داخل سالن رفتم. چشمتان روز بد نبیند! هوای غبار آلود که حداقل 10 درجه گرم تر از هوای بیرون بود و این فضایی بود که کارگران در آن مشغول به کار بودند. یعنی اگر هوای بیرون 45 درجه بود به جرات می توانم بگویم که هوای داخل سالن بین 55 الی 60 درجه بود، به طوری که برخی از کارگران به هر بهانه ای برای هواخواری به بیرون می رفتند تا یک ذره خنک شوند! ترفند مدیر داخلی را متوجه شدم. اگر می توانی در این هوا روزه بگیری بسم ا...! واقعا در آن هوای جهنمی روزه دار بودن بسیار سخت است. برخی از کارگران روزه نبودند. با یکی دو نفری که صحبت کردم می گفتند: وقتی شیفت شب سر کار هستند آن روز را روزه می گیرند زیرا دیگر مجبور نیستند این گرما را تحمل کنند. اما زمان هایی که نوبت کارشان در ساعات روز است روزه نمی گیرند و قضای آن را موکول به فصل زمستان می کردند. تصویر زیبای این بازدید انسان های متدینی بودند که لبان خشکشان مانند زمین های تفتیده، چاک چاک شده بود، رنگِ رویشان پریده بود. به حالشان غبطه خوردم و با خودم گفتم ما زیر کولر روزه می گیریم و باز غرولند می کنیم که چقدر هوا گرم است و اینها در این هوا و با کار بدنی طاقت فرسا روزه دار هستند. با خود گفتم خدا خیر دهد روسای دولتمان که دوساعت و نیم از کار کارمندان کولرنشین که محیط اداریشان همچون یخچال سرد و خنک است را می کاهند که عزیزان به روزه داری برسند و اینها حتی چند دقیقه ای هم از وقت کارشان کم نشده است! این هم پاردوکسی است که با آن روبرو هستیم. اما اگر از بعد دیگری به این مقوله بنگریم، از آنجا که ساعت مفید کار در ایران کمتر از نیم ساعت است پس دولت از این طریق و فرستادن کارمندان به خانه حداقل از مصرف زیاد برق جلوگیری می کند و مانع هدر رفت بیت المال می شود! بگذریم؛ نکته ای که در این جا قابل طرح است این است که افرادی که به هر دلیل روزه نمی شوند با مسئله شرعی آن که باید حتما از حد ترخص عبور کنند و سپس روزه خود را باز کنند آشنا نیستند. کارگرانی که به هر دلیل نمی توانند در این هوای گرم روزه بگیرند یا حتی افرادی که قصد مسافرت را دارند و می دانند که قبل از نماز ظهر به وطن باز نمی گردند نمی توانند صبح که از خواب برخواستند مانند روزهای عادی برخورد کنند. این افراد باید سحری را بخورند و نیت روزه آن روز را بکنند سپس تا وقتی که از حد ترخص عبور نکرده اند حق روزه خواری ندارند در غیر این صورت باید کفاره روزه ای را که خورده اند بدهند. در نتیجه کارگران کارخانه هر روزی که نمی توانند روزه بشوند را باید از حد ترخص (دو راهی طبس) عبور کنند روزه را آنجا باز کنند و بعد به محیط کارشان بروند که حداقل روزه نگرفتن آنها مشکل شرعی نداشته باشد. چه خوب است که روحانیان شهرمان برای یک ساعتی هم شده با هماهنگی با مدیران کارخانه ها برای آموزش این مسائل ابتدایی به کارخانه ها سری بزنند و کارگران را با این مسائل آشنا کنند. نهادهایی چون سازمان تبلیغات نیز می توانند با توزیع بروشورهایی که مسائل خاص این مورد در آن وجود دارد را چاپ کرده و ببین کارگران پخش کنند تا حداقل آشنایی با مسائل شرعی صورت بگیرد. در پایان به مدیران کارخانه پیشنهاد می کنم تا حداقل به صورت غیرمستقیم افرادی که در این هوای جهنمی کارخانه شان مسائل شرع را رعایت می کنند شناسایی کرده و در پایان ماه مبارک رمضان از این عزیزان تقدیر نمایند. اگرچه این بندگان مخلص خدا هرگز از بنده خدا چیزی نمی خواهند و پاداش اخروی خود را از دست پروردگار احدیت خواهند گرفت. شاید بتوان در کنار کار اقتصادی، بعضی مواقع کار فرهنگی نیز در کارخانه ها صورت گیرد.