زندگي اشرافي برخي مسؤولان؛ نمكي بر زخم هاي محرومان
میبد خبر؛ اقتصاد مقاومتي اگرچه داراي ابعاد و جلوه‌هاي متعددي است اما بي‌گمان ساده‌زيستي و صرفه‌جويي در مصرف را مي‌توان در زمره سهل‌الوصول‌ترين گونه‌هاي آن برشمرد؛ اقدامي كه نيازمند تامل جدي و غيرشعاري مسؤولان نهادهاي گوناگون است. اين ساده‌زيستي بايد هم در زندگي شخصي متصديان حكومتي و هم در زندگي اداري آنان نمود داشته باشد و نمي‌توان آن را به ساده‌زيستي و قناعت‌پيشگي مسؤولان تنها در محل كار منحصر نمود؛ چه اين‌كه ساده‌زيستي در زندگي شخصي نيز از آن رو كه موجب تسكين خاطر ديگر قشرهاي جامعه به ويژه قشرهاي متوسط و زيرفشار مي‌شود و آنان را براي همياري بيش‌تر در اين راستا ترغيب مي‌كند، ضرورت دارد.
طبيعي است مسؤولاني كه در منازل ميلياردي به سر مي‌برند و خود و خانواده‌شان برخوردار از زندگي اشرافي و خودروهاي آن‌چناني و غرق در نعمت هستند، نمي‌توانند مردم را به تحمل مشكلات ناشي از آرمان‌گرايي و پافشاري بر حقوق مسلّم دعوت كنند و هرگونه توصيه و سخنشان در اين باره با واكنش منفي قشرهاي متوسط و محروم جامعه روبرو خواهد شد.
خوشبختانه براي تحقق ساده‌زيستي در زندگي شخصي و اداري و پرهيز از تحميل هزينه‌هاي «بي» يا «كم»بازده بر بيت‌المال به‌ويژه در شرايط حساس كنوني، الگوهاي فراواني در دسترس قرار دارد.
بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، هم در زندگي شخصي خود الگوي برجسته ساده‌زيستي براي ديگران بود و هم در مصرف بيت‌المال، مظهر احتياط‌هاي فوق‌العاده؛ امري كه متاسفانه در ميان مسؤولان جامعه بسيار كمياب است. ايشان عليرغم جايگاه رهبري، در منزلي بسيار ساده و محقر در جماران زندگي مي‌كرد و سخنراني‌هاي خويش را نيز در حسينيه‌اي بي‌پيرايه و با ديوارهايي قديمي و بي‌رنگ ايراد مي‌نمود.
طبيعي است كه قشرهاي محروم نيز با مشاهده قناعت‌پيشگي امام(ره) در ابعاد گوناگون، تنگناهاي اقتصادي را به گونه‌اي آسان‌تر بر خود هموار مي‌كردند.
ساده‌زيستي مراجع عالي‌قدر تقليد در سال‌هاي گوناگون، جلوه‌هاي ناب ديگري از پايبندي به اين آموزه ديني را براي همگان آشكار ساخته است.
مقام معظم رهبري نيز چه در دوران رياست جمهوري و چه پس از آن، نماد برجسته ساده‌زيستي و قناعت‌پيشگي در زندگي شخصي و حكومتي بوده و هستند. در دوران رياست‌جمهوري معظم‌له، همسر ايشان به صورت ناشناس به پزشكي مراجعه مي‌كند و وقتي مي‌شنود كه: «براي درمان فرزندتان بايد روزي يك ليوان لعاب برنج به او بدهيد»، مي‌گويد: «ما چنين امكاناتي را نداريم!» پزشك كه ايشان را نمي‌شناخته، مي‌گويد: «مگر امكان دارد درخانه‌اي برنج نباشد؟» و پاسخ مي‌شنود: «آقاي ما اجازه نمي‌دهد كه در خانه، غير از برنج كوپني استفاده كنيم و آن هم كفاف خوراك ما را بيش از يك بار در هفته نمي‌دهد!»
مرحوم سيد احمد خميني(ره) نيز در جايي فرموده بود: «وظيفه خود مي‌دانم تا اين مهم را به مردم مسلمان و انقلابي ايران بگويم. من از داخل منزل ايشان مطلع هستم، مقام معظم رهبري در خانه، بيش از يك نوع غذا بر سر سفره ندارند. خانواده معظم‌له روي موكت زندگي مي‌كنند. روزي به منزل ايشان رفتم، يك فرش مندرس آن‌جا بود، من از زبري فرش به موكت پناه بردم!»
در اين‌باره، چندي پيش برخي كاربران شبكه‌هاي اجتماعي پس از انتشار تصوير نعلين حضرت آيت‌ا... خامنه‌اي در شبكه‌هاي اجتماعي، ساده‌زيستي رهبر انقلاب را به رخ شاهزادگان و حكام عربي خليج فارس كشيده و نوشته بودند: چقدر عظمت دارند، آن‌ها به دنيا حريص نيستند بلكه آخرت را در سادگي و ساده زيستي در اين دنيا ديده‌اند.
حجت‌الاسلام رشاد، رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، نيز چندي پيش با بيان خاطره‌اي از ديدار با مقام معظم رهبري گفته بود: دلم مي‌خواهد از نعلين پاره‌پاره و ترك‌خورده مقام معظم رهبري عكس بگيرم تا ساده‌زيستي ايشان را به ديگران نشان دهم.
سخنراني مقام معظم رهبري در 14 خرداد امسال در حرم مطهر امام(ره) هم همراه با نكته‌اي ظريف و آموزنده در زمينه ساده‌زيستي و پرهيز از اشرافي‌گري بود. آوردن زيلوي ساده از بيت- براي نخستين بار- و انداختن آن بر روي قالي، پياميخاص به همراه داشت!
معظم‌له همواره ديگران بخصوص مسؤولان و شخصيت‌هاي تاثيرگذار را به قناعت‌پيشگي و پرهيز از اشرافي‌گري در زندگي شخصي و اداري خود توصيه كرده‌اند. حجت‌الاسلام مروي مي‌گويد: «يك وقت گزارشي را خدمتشان بردم، راجع به يكي از روحانيوني كه آن موقع قاضي شده بود. خانه‌اي خريده بود و مقداري كمك و مساعدت هم براي آن خانه مي‌خواست. ايشان فرمودند كه چه ضرورتي دارد يك طلبه، خانه‌اي مثلاً بيست ميليون توماني بخرد. با اين‌كه بيست ميليون تومان آن موقع هم خيلي زياد نبود و خانه هم آن چناني نبود. بعد فرمودند ما داريم يك طبقه جديد از مترفين به‌وجود مي‌آوريم. اين را با يك نگراني اظهار كردند و فرمودند من نگرانم كه بر اثر انقلاب و امكانات و موقعيت‌هايي كه هست و مي‌شود به يك جاهايي دست‌اندازي كرد، يك طبقه جديد از مترفين را ما روحانيون به‌وجود بياوريم. من نگران اين هستم. بعد فرمودند خانواده ما گاهي مي‌روند منزل بعضي از آقايان و مي‌آيند تعريف مي‌كنند كه مثلاً دورتادور اتاق، پشتي قاليچه‌اي بود؛ كه ايشان فرمودند من تعجب مي‌كنم! چه ضرورتي دارد حالا دور تا دور اتاق ما پشتي قاليچه‌اي باشد؟! نمي‌شود يك پشتي معمولي باشد؟ حتماً بايد قاليچه‌اي باشد؟ گران قيمت باشد؟ يك پشتي باشد كه به ديوار تكيه ندهند؛ با يك پارچه معمولي هم مي‌شود اين را تأمين كرد و كنار اتاق گذاشت. چه ضرورتي دارد مخصوصاً ما روحانيون، زندگي‌ها، خانه‌ها و وضعيتمان اين جوري باشد؟ بعد فرمودند در خانه ما يك فرش دستبافت بيش‌تر نداريم، اين هم جزو جهيزيه خانمم بوده است كه الان هم ديگر نخ‌نما شده است. ولي چون يادگاري است، اين را در خانه نگه داشتيم؛ والاّ همه خانه ما موكت هست و اصلاً فرش دستبافت نداريم، حتي فرش ماشيني هم در خانه ما نيست و كلاً خانه ما با موكت فرش شده است."
معظم‌له زماني ديگر فرموده بودند: «يكي از وزرا انواع و اقسام سنگ‌هاي گران قيمت كشور را در نماي وزارتخانه‌اش به كار برده بود. من او را خواستم و به او گفتم: شما چرا اين كار را كردي؟ او گفت: مسافران خارجي وقتي به وزارتخانه مي‌آيند و سنگ‌ها جلو چشمشان قرار مي‌گيرد، باعث جذب مشتري مي‌شود! گفتم: شما را به خدا آيا اين منطق قابل قبول است؟! اين همه خرج كنيم براي اين‌كه مشتري پيدا كنيم؟! شما مي‌توانيد در سالن اصلي وزارتخانه انواع و اقسام سنگ‌هايتان را به شكل خيلي بديع و زيبا به نمايش بگذاريد، هر مهماني كه آمد، به عنوان اداي احترام، او را به آن‌جا ببريد تا سنگ‌ها را تماشا كند، هم تماشا و هم جذب مشتري است. اين كارها بهانه‌اي است براي تجمل سازي و اصلاً مناسب نيست."
در ميان شخصيت‌هاي رده پايين‌تر هم هستند كساني كه مقهور زرق و برق دنيا نشده‌اند و با تاسي به رهنمودهاي امام(ره) و رهبري كوشيده‌اند بيش از آن‌چه از بيت‌المال نصيبشان مي‌شود، بر سفره خدمت به مردم و نظام اسلامي بگذارند. در اين باره مي‌توان به يكي از نمايندگان فقيد مجلس شوراي اسلامي اشاره كرد و وي را در حدّ خود، الگويي مناسب براي ساده‌زيستي و پرهيز از تحميل هزينه‌هاي غيرضروري بر بيت‌المال دانست. مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمين سيدجلال يحيي‌زاده، نماينده فقيد مجلس شوراي اسلامي، افزون بر ساده‌زيستي فوق‌العاده در زندگي شخصي، در هنگام تصدي سه دوره نمايندگي مجلس نيز وسواس عجيبي در كاهش هزينه‌كرد- حتي از نوع متداول- از بيت‌المال داشت. وي از راننده و خودروي مجلس استفاده نمي‌كرد و به طور معمول، مسافت تقريبي 600 كيلومتري حوزه انتخابيه تا پايتخت را با قطار و اتوبوس‌هاي بين شهري مي‌پيمود! و در پاسخ به اين سوال كه چرا از خودرو مجلس استفاده نمي‌كنيد؟ گفته بود: قبل از نمايندگي مجلس، طلبه‌اي ساده بودم و فاصله زادگاه خود تا قم را با قطار و اتوبوس طي مي‌كردم؛ پس از نماينده شدن هم اتفاق خاصي نيفتاده است و فقط بايد به جاي قم، درتهران پياده شوم! وانگهي مسافرت با اتوبوس موجب مي‌شود در مدت چند ساعتي كه با مسافران هستم، به صورت ملموس و از نزديك در جريان مشكلات و درخواست‌هاي موكلان و مردم قرار گيرم.
آن مرحوم در حوزه انتخابيه خود نيز با موتورسيكلت شخصي خود تردد مي‌كرد و معروف بود كه گاه فرماندار وقت هم لاجرم، سوار بر ترك همان موتور قديمي براي بازديد از پروژه‌ها ايشان را همراهي مي‌كرده است.
اين‌گونه متصديان مصداق بارز «قليل‌المئونه و كثيرالمعونه» هستند كه شيوه زندگي‌شان مايه دلگرمي مردم و موجب افتخار نظام اسلامي است.
به هر روي، دعوت مردم براي قناعت‌پيشگي وتلاش در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي هنگامي تاثيرگذارتر خواهد بود كه همگان، جلوه‌هاي عيني و غيرشعاري آن را در زندگي مسؤولان رده‌هاي گوناگون مشاهده كنند؛ همانگونه كه در زندگي امام راحل(ره) و رهبر معظم انقلاب مشاهده كرده‌اند.
