قرآن كريم در برگيرنده هدايت و سعادت انسان در دنيا و آخرت مي‎باشد و در تمام مراحل زندگي رهبر و راهنماي انسان به سوي كمال است. «اين قرآن به راهي هدايت مي‎كند كه مستقيم‎ترين راههاست» . این کتاب آفرینش باداشتن لحن موزون و متناسب، به عنوان بهترین موسیقی برای بشر نازل شده. با داشتن چنین امتیازی بسیاری از کارشناسان تلاوت قرآن با کشف و شهود الحان و الوان متنوع مسطور شده در این کتاب آسمانی، بشر را به سمت اعجاز این کتاب هدایت ساختند. چنانکه هنگام تلاوت این کتاب اثراتی قابل تأمل بر روح و جسم انسان ها می گذارد. با آوردن این مقدمه باب گفتگو را با یکی از قاریان ممتاز کشورمان استاد طراز یزدی می گشاییم. *میبد خبر: در ابتدا خود را برای مخاطبین معرفی کنید. بسم ا... الرحمن الرحیم. علیرضا طراز یزدی هستم متولد سال 1357 و در رشته مهندسی نساجی گرایش رنگرزی شیمی نساجی فارغ التحصیل شدم. از سن هفت سالگی تلاوت قرآن را آغاز نمودم و از سال 68 به صورت حرفه ای دنبال کردم و هم اکنون حدود 25 سال است که به این کار می پردازم. همچنین به دلیل ضرورت شناخت مقامات در موسیقی عرب، و وابستگی بین نغمات ایران و عرب و تشابهاتی که دراین رابطه وجود داشت تصمیم گرفتم علاوه بر تلاوت قرآن، موسیقی سنتی ایران را فراگیرم لذا در این خصوص افتخار شاگردی از محضر استاد رضوی سروستانی را داشتم و خوشبختانه در قسمت آواز اصیل ایرانی کمک شایان توجهی به بخش تلاوتم نمود. از نوجوانی داوری مسابقات قرآن را دنبال کردم و با اینکه خردسال بودم، اطلاعات نسبتا خوبی در این خصوص پیدا کردم و چون حدود 18 سال داور مسابقات قرآن هستم، تقریبا جوانترین داور استان انتخاب شدم. علاوه بر دستیابی به موسیقی اصیل ایران و تلاوت قرآن، به هنر خوشنویسی هم می پردازم و شاگرد استاد صوفی بودم. *میبدخبر: تاکنون چه افتخاراتی در زمینه تلاوت قرآن کریم کسب نمودید؟ برای چندین بار در مسابقات قرآن کشوری مقام ممتازی به دست آوردم و همچنین عضو گروه تواشیح به عنوان نماینده ایران در چند کشور اروپایی همچون آلمان، فرانسه، بلژیک، هلند و عربستان درسالهای 2008 و 2009 تلاوت قرآن اجرا کردم. *میبدخبر: آیا به تدریس تلاوت قرآن هم می پردازید؟ بله. به مدت 10 سال است چندین کلاس آموزشی در حال تدریس دارم و سال گذشته کلاسهایی در خصوص تلاوت تخصصی و تکنیک های خاص تلاوت در میبد آغاز نمودم و همچنین یک دوره صد جلسه برای هفت کلاس در حال برگزاری است، انشاءا... طی 100 جلسه قاریانی تربیت خواهند شد که وارد جامعه شوند. *میبدخبر: به چه علت برگزاری کلاسهای تلاوت تخصصی را در میبد انتخاب کردید؟ چون من چند حدود چند سالی است داور مسابقات قرآن در میبد بودم و تاکنون پیشنهاداتی از سوی متولیان قرآن در این شهرستان مبنی بر تلاش بیشتر اساتید و به کارگیری نیروهای قرآنی به بنده شده است. *میبدخبر: نقش نظام آموزش و پرورش در تربیت نخبگان قرآنی چگونه است؟ به نظر من شروع هر استعدادی در مدرسه صورت می گیرد؛ و آموزش و پرورش سازمانی است که اول باید نیرو راپرورش دهد بعد به آموزش بپردازد. از آنجایی وزارت آموزش و پرورش در سال جاری حدود پنج هزار نیروی قرآنی را وارد مدرسه کرده، نیروهای مستعد قرآنی نه به عنوان معلم قرآن بلکه به عنوان کارشناس قرآن استاد قرآنی در مدارس حضور پیدا می کنند تا بتوانند به صورت تخصصی در بین مستعدین تدریس قرآن را شروع کنند. در این میان سهم استان در جذب نیروی قرآنی حدود 70 الی 80 نفر می باشد و بنده یکی از نیروهایی هستم که در مدرسه غیر انتفاعی شروع به تدریس می کنم. و اساساً وظیفه چنین نیروهایی نظارت بر روی کار تدریس معلمان قرآنی که در مدرسه هست، می باشد؛ چون برخی معلمان قرآنی به صورت تخصصی وارد این رشته نشدند و در یک سطح ابتدایی با دانش آموز کار می کردند به همین علت در ایجاد انگیزه بین دانش آموزان موفق نشدند کما اینکه بعضی اساتید و کارشناسان به عنوان معلم قرآنی در کلاسها حاضر می شدند. *میبدخبر: بهترین سن برای یادگیری و تلاوت قرآن چه سنی است؟ از سن 9 سالگی تا نهایتا 15 سالگی بهترین زمان برای یادگیری قرآن است چرا که در این مدت دانش آموز دغدغه کمتری برای درس خواندن دارد و از طرفی با یادگیری کامل زبان فارسی، آمادگی پذیرش زبان عربی به عنوان زبان قرآنی را دارد. البته داشتن اطلاعات قبلی در زمینه صوت و لحن قرآن با فراگیری موسیقی نیز تأثیر دارد. والدین گرامی توجه داشته باشند یکی از محل هایی که می توانند استعداد قرآنی دانش آموز را کشف کنند در مسابقات قرآنی مختلف است و میزان پیشرفتش را در این مسابقات بسنجند. *میبدخبر: نقش خانواده در زمینه آموزش قرآن چیست؟ خانواده یک محیط آموزشی است فقط نباید پدر و مادر دغدغه پرورش مادی فرزندرا داشته باشند بلکه باید توجه کنند که غذای روح بچه، پرورش استعدادهای اوست که در درون وی نهفته می باشد و اگر فرزندی در محیط خانواده استعداد فراگیری قرآن را دارد پس وظیفه خانواده است که این استعدادها را شناسایی کند. به عبارت دیگر در مرحله اول استعداد در محیط خانواده شکل می گیرد و در مرحله دوم این استعداد به محیط مدرسه می رسد. *میبدخبر: تخصیص بودجه و اعتبار برای آموزش قرآن نسبت به هزینه هایی مانند مسابقات فوتبال کم است نظر شما دراین زمینه چیست؟ ورود خیّرین در این زمینه چگونه بوده است؟ در جامعه ما طیف ها و گروههای مختلف، با بودجه های خوبی به پیشرفتهای گوناگون رسیده اند چرا که بعضی از افراد خیّر تمایل دارند از نام بانی و شرکت حمایت کننده به عنوان تبلیغات نامی برده شود. مثلاً در ورزش، جامعه ما به گونه ای است که جذب بودجه آن فوق العاده بالاست و بودجه های بسیار هنگفتی برای آن در نظر گرفته شده اما متأسفانه قرآن هنوز نتوانسته در بین گروه های خاص کشور ما و حتی در خانواده ها و رجال سیاسی و اقتصادی کشور جایگاه اش پیدا کند؛ البته بدین معنا نیست که تمام قصورها متوجه دولت است بلکه کم کاری در این زمینه صورت گرفته است. لذا با تعامل افراد خیّر و شرکت ها میتوان اعتباری برای قرآن آموزان کسب کرد. افراد خیّر باید با آگاهی و عشق و اصالت درونی، پای به این عرصه بگذارند و قطعا اگر بدانند نیروهای گرانبهایی در کشور نتیجه حمایت و پرورش آنها می باشد بیشتر در زمینه قرآنی سرمایه گذاری می کنند. *میبدخبر: آیا علت کم توجهی به جایگاه قرآن به میزان تخصیص بودجه در این زمینه برمی گردد؟ به نظر من انسان نیازمند تشویق است حتی پیامبر اسلام نیز برای تشویق و ترغیب بچه ها و بزرگسالان وعده های مادی هم میداد. کمااینکه وقتی حضرت زهرا (س) آیاتی از کلام خدا را یاد می گرفتند پیامبر استقبال خوبی از یادگیری این بانوی اسلام انجام می دادند. پس باید به این نتیجه رسید که فراگیری قرآن باید مقرون به ارزش دنیایی نیز باشد و هیچ کاری هم بدون ثروت انجام نمی شود. *میبدخبر: دلیل مهجوریت قرآن در جامعه از نظر شما چیست؟ راه وارد کردن شیوه درست یادگیری قرآن در فرهنگ عمومی چگونه است؟ من معتقد به این قضیه هستم که قرآن در کشوری که بیشتر در مرثیه خوانی ها و مراسم دفن و روضه خوانی و یا خاکسپاری استفاده می شود، قطعا در چنین مهجوریتی باقی می ماند یعنی در صورتی که هر علمی را بر سر آرامستانها ارائه شود خود به خود این علم فقط در عمل دفن کردن به کار می رود. زمانی که حضرت رسول (ص) رحلت کردند قرآن نازل نشد بلکه در قید حیات ایشان صورت گرفت و در اینجا مشخص می شود که راهنما و نسخه ای برای زنده ها و انسانهای بیدار است. یکی از راههای دوست داشتن قرآن، مأنوس بودن با این کتاب آسمانی است منتها عده ای می خواهند قرآن را به صورت حرفه ای تلاوت کنند. علوم قرآن در جامعه باید به نحوی ارائه بشود و به گونه ای در فرهنگ عمومی نهادینه شود که قرآن و تلاوت کردن آن یک هنر فاخر محسوب شود. منتها برای پذیرش چنین فرهنگی نیازمند پیش زمینه ها و کانون هایی است که هنوز در کشور ما تشکیل نشده مثلاً آواشناسی عرب را در کانون زبان عربی تعلیم داده شود. معمولا یادگیری و یاد دادن قرآن بیشتر در جلسات و حتی منازل بوده است و اساتید قرآنی صوت و لحن را همزمان بایکدیگر در جلسات آموزش می دادند. اکثر مردم برای ثواب بردن صِرف در جلسات شرکت می کنند. درست است که یادگیری قرآن ممکن است برخلاف فراگیری دروس دیگر مثل ریاضی در خانه انجام شود منتها باید بدانند که جلسه قرآن یک جلسه آموزشی است در اصل این یک کلاس درس است. اگر مدارس و موسسات و دانشگاههای قرآنی بتوانند علوم قرآنی را به مردم بیشتر آموزش دهند فرهنگ عمومی می پذیرد که یادگیری علوم منوط به این است که از راه خودش وارد شوند. *میبدخبر: به نظر شما جذب نوجوانان از طریق تلاوت های جذاب توسط قاریان ممتاز روشی موثر محسوب می شود؟ مردم برای فراگیری هرعلمی که بخواهند شروع کنند در مرحله اول باید بالاترین درجه آن علم را در نظر بگیرند مثلا ائمه علیهمالسلام همیشه در تمام ادیان شخصیت های ممتار بودند پس متوجه می شویم که امامان معصوم در دین اسلام سنگ تمام گذاشتند یعنی خودشان الگوی ممتاز و راهی بودند که ترویج کننده همان راه بودند. به نظر من باید در زمینه تعلیم قرآن نیز چنین روشی را پیش گرفت. مثلاً برای معرفی و شناساندن هنر خوشنویسی به هنرآموز باید ابتدا آثار بزرگان خوشنوسی را نام برد با معرفی چنین شخصیتی ناخودآگاه این جذابیت را برای هنرآموز به ارمغان می آورد. با توجه به اینکه بالاترین و زیباترین درجه موسیقی، موسیقی قرآن است با داشتن چنین امتیازی می توان قرآن را به نوجوانان از دریچه شناساندن موسیقی خوب، و مجزا ساختن لحن موسیقی آمیز کتاب قرآن از کتابهای دیگر معرفی کرد. *میبدخبر: بهترین محفل قرآنی باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ متأسفانه بیشتر در حواشی بیشتر مجالس قرآنی، سرود، نمایش و... برگزار می شود، مطمئنا اثر تلاوت قرآن در چنین مجالی به علت داشتن حاشیه های زیاد، در درون حاضران در مجلس محو می شود. یکی از روشهای جذب و تشنه ساختن جوانان نسبت به قرآن این است که مدت زمان آن زیاد نباشد چون معمولا انسان صبر و طاقتش در کارهایی که انجام می دهد محدود است. اگر قرار است کاری برای جذاب ساختن محافل قرآنی انجام شود بهتر است حضور متخصصان و کارشناسان، به همراه خواص و عوام در کنار یکدیگر اتفاق بیافتد یعنی مجلسی که برگزار می کنند خواص و عوام باشند تا بتوان کار خوب به مردم نمایش داد نظر من این است که هرچقدر مردم با کار قوی و متخصصانه در همه علوم آشنا شوند جذب ساختن آنها نیز راحت تر است. *میبدخبر: تاکنون با چه گروههایی در شهرستان میبد کارکردید؟ در سال گذشته در محله حسن آباد میبد با نوجوانان کار کردم اما چون یادگیری آنها با سال کنکور انها متقارن بود، نگه داری گروه سخت شد و متفرق شدند ولی همزمان بااین گروه، با گروه تواشیح و مدیحه سرایی مشکوه(Meshkat) کار کردم که چون این گروه متشکل از گروههای جوان بود، می توانند کارهای فوق العاده خوبی در میبد انجام دهند. در فرایند یادگیری این گروه سعی شد همه اعضا در ابتدا به عنوان یک قاری تربیت شوند. ملاک ما در این زمینه تنها صدای خوب نیست. اولین اجرایی که به طور رسمی توسط گروه مشکلات برگزار شد در حاشیه برگزاری نماز صبح عید فطر امسال با حضور جمع کثیری از مردم میبد بود. فکر می کنم این گروه اولین گروه تخصصی در میبد است. *میبدخبر: سطح قرآن آموزان شهرستان میبد چگونه است؟ آنچه تاکنون مشاهده کردم غیر از علاقه و عشق وافر چیزی دیگری ندیدم. یعنی جامعه ما تشنه یادگیری هستند و در زمینه قرآن خواهران بیشترین استقبالهای را شده است. عشق و علاقه زیاد است اما همراهی خانواده ها خیلی کم است. تاکنون حدود 200 نفر در میبد زیر نظر بنده آموزش دیدند ولی احساس می کنم تا حالا با سه تا چهار نفر از والدین آنها بیشتر صحبت نکردم. در اینجا مشخص می شود که فرزند خانواده خودش برحسب علاقه تنها درکلاس حضور پیدا می کند. بالاخره باید با والدین وی ارتباط داشته باشم. استعدادی که خارج از محیط مدرسه در حال شکوفایی است می تواند اهمیت بیشتری داشته باشد بنابراین لازم است که والدین از اوضاع تحصیلی و علمی فرزندشان اطلاعاتی داشته باشند. *میبدخبر: سطح مسابقاتی که در شهرستان میبد برگزار شده چگونه بوده؟ سطح مسابقات در این چند سال بسیار خوب بوده. عده ای از شرکت کنندگان که از شاگردان بنده بودند شاهد بازخورد و انعکاس تعلیماتم در پیشرفت آنها هستم. واقعا اوج خوشحالی یک معلم وقتی است که احساس کند همان چیزی که به شاگردش تعلیم داده با سعی و تلاش به موفقیت برسد. *میبدخبر: سطح امکانات برگزاری مسابقات قرآنی در میبد چگونه است؟ نظر داوران و کارشناسان مسابقات در شهرستان می تواند تأثیر زیادی در استقبال مردم داشته باشد ولی اگر چنین کاری بر عهده یک عده ای باشد که کمترین تخصص ها در این رشته دارند و آشنایی زیادی حتی با نحوه دکوراسیون محل برگزاری مسابقات قرآنی ندارند، با مشکل مواجه خواهیم شد. داوری، یک مقوله کارشناسی است یعنی کسی که داور می شود خودش باید قاری ممتاز باشد. همچنین مسوولین می توانند خودشان را بیشتر در سرنوشت و آینده شرکت کنندگان در مسابقات قرآنی دخیل بدانند. مسوولان شهرستان میبد همانطور که بیشترین وقتشان را صرف مسائل عمرانی شهرستان می کنند خودشان را ملزم حضورداشتن در مسابقات قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه شهرستان که سالی تنها یک بار برگزار می شود، بدانند. مسوولینی که از نزدیک با فضای مسابقه و کمبود امکانات آن آشنا شوند بهتر از این است که بعدها متولیان برگزاری مسابقه کمبود امکانات را به وی گوشزد کنند. مسوولی که دغدغه برگزاری مناسب مسابقات قرآنی داشته باشد، مطمئنا سطح فرهنگ برگزاری مسابقات ارتقا می یابد و همچنین جوایز نفیس تر می شود. بچه های کوچک در زمینه جوایز مسابقات فوق العاده مادی هستند و اصلا نمی توان ثواب اخروی و معنویت را به عنوان دلیل برای آنها گوشزد کرد. لذا یک تشویق مناسب، و درخور شأن قرآن لازم است. در بعضی مواقع شاهد بودم که قاری قرآن در مسابقات رتبه اول کسب نموده بعد از مدتی طولانی به او خبر می دهند که جایزه اش را در محل اداره تحویل بگیرد. توجه کنید بدون تشویق عموم مردم و تشریفات خاصی قاری تجلیل از قرآن صورت گرفته است. مطمئنا چنین امری نوجوانان و جوانان را در امر فراگیری قرآن دلسرد می کند. *چرا جذابیت کلاسهایی مانند کلاسهای رزمی و موسیقی نسبت به کلاسهای قرآن بیشتر است؟ جذابیتی که در کلاسهایی مانند کلاسهای رزمی و موسیقی است تنها جذابیت ابزاری محسوب می شود. جذابیت کلاس های موسیقی به شکل و ترکیب نواختن ساز، و یا حتی قرارگیری آن با موقعیت بدن می باشد که چنین مقوله ای به لایه بیرونی همان رشته از موسیقی است. اما از لایه درونی آن که همان یادگیری و تمرین می باشد کمتر کسی اطلاعات کافی دارد. از طرف دیگر به خاطر همزمانی تنظیم و آهنگسازی در قرائت قرآن و جمع آوری تمام تجربه ها در یک محفل قرآنی توسط قاری، هیچ نوازنده ای با تلاوت قرآن همراهی نمی کند چرا که یک قاری قرآن در آن واحد باید صوت و لحن را آهنگسازی کند اصطلاحی که در موسیقی داریم باید بداهه خوانی می کند. بیشتر اساتید موسیقی برای برگزاری یک کنسرت شاید ماهها تمرین کرده باشند؛ ولی قاری قرآن حاصل تجربیاتش را یک شب برای دقایقی اجرا می کند. با این وجود بنده اگرلازم ببینم به جهت اینکه می خواهم آموزش صوت داشته باشم در کلاس از دیاپازون هم استفاده می کنم. *میبدخبر: با توجه به اینکه شما در زمینه موسیقی سنتی نیز فعالیت داشتید آیا هنرمندانی می شناسید که موسیقی و قرآن را همدوش یکدیگر فراگرفته باشند؟ البته از هنرمندان بنام ایران که در زمینه قرآن پیشکسوت بودند و حتی رتبه های شاخصی هم کسب کرده بودند استاد محمدرضا شجریان می باشد. البته استاد شجریان بیشتر به خاطر فعالیت هنریشان نتوانستند این راه را ادامه بدهند. و همچنین یکی از شاگردان ایشان دکتر محمداصفهانی هستند که بنده فوق العاده برای شخصیت ایشان احترام قائلم چون این هنرمند علاوه بر داشتن تعهدهنری، کارهای موسیقایی ماندگاری را ارائه دادند که از فرهنگ ناب ایرانی برگرفته شده است. دکتر اصفهانی به عنوان تک خوان گروههای برتر کشوری از جمله گروه تواشیح اهل بیت که یکی از گروههای برتر جهان اسلام به شمار می آید، نیز هستند ایشان به عنوان تک خوان و سولیست در این گروه مشغول هنرنمایی هستند. *میبدخبر: صحبت پایانی اگر دارید بفرمایید. همه ما، ایرانیانی هستیم که اصالت داریم و دارای کشوری تاریخی هستیم و اسطوره های زیادی در رشته های مختلف داریم پروراندیم و تحویل دادیم. در دنیا ایرانیها حرف اول و آخر می زنند. اگر یک کشوری می بینم پیشرفت کرده وقتی وارد کشور میشویم می بینیم که نخبگان و آن رشته در همان کشور خوشبختانه ایرانی هستند و متأسفانه هموطن ما در کشور بیگانه برای مردم دیگر خرج می کند. یکی از راههای که می توانیم جوانان را دراین عرصه فرهنگی و هنری حفظ کنیم بهادادن به کارآنها است هرکجا ارزش باشد قطعا ماندگاری علم و تخصص بیشتر خواهد بود. رزوی توفیق برای شما خبرنگاران و همکارانتان دارم. انشاءا... موفق و موید باشید.